Projekt: XIXwieczny kirkut na Górze Zamkowej w Będzinie

Uczniowie MZS nr 1 w Będzinie postanowili otoczyć opieką istniejącym do dziś cmentarz żydowski na Górze Zamkowej w Będzinie. Jest on jedynym ocalałym, z trzech niegdyś istniejących będzińskich kirkutów. Pierwszy z nich powstał w średniowieczu tuż za ówczesnymi murami miasta. Ten istniejący do dziś powstał jako drugi w roku 1831. Trzeci powstał pod koniec XIX wieku.

Trochę informacji o cmentarzu

Cmentarz znajduje się na północnym, stromym zboczu góry. Obecnie porośnięty jest lasem. Część macew obsunęła się w dolne partie cmentarza. Większość kamiennych płyt jest poprzewracana, wiele istnieje tylko we fragmentach.
Pośrodku cmentarza znajdował się ohel, po którym do dziś pozostały jedynie fragmenty fundamentów. Nie da się stwierdzić, czyj grób znajdował się w środku. Być może znanego będzińskiego rabina Jakuba Natana, zmarłego w roku 1834.
W czasie inwentaryzacji cmentarza odkryto 805 macew lub ich fragmentów, kilka najstarszych ma datę roczną 1831. Część cmentarza jest zasypana gruzem z kopanych w czasie II wojny światowej tuneli pod Górą Zamkową

Dlaczego cmentarz?

Mijamy obojętnie ślady przeszłości, naszej i naszego miasta. Leciwe, zaniedbane, opuszczone, mające już lata świetności dawno za sobą. Dopiero pamięć o nich przywraca im znaczenie, pozwala zrozumieć i docenić własne dziedzictwo. Tylko rzetelna wiedza historyczna oraz poznawanie lokalnej tradycji budują w młodych ludziach trwałe więzy z miejscem urodzenia i zamieszkania.

Jak realizują swój projakt?

Uczniowie będzińskiej szkoły wspólnie ze swoimi nauczycielami Marcinem Lazarem i Jackiem Pasierbem już blisko 2 lata opiekują się cmentarzem żydowskim w Będzinie.
W każdym sezonie przynajmniej dwa razy sprzątają cmentarz (na wiosnę i na jesień), oczywiście zgodnie z wytycznymi Komisji Rabinicznej ds. Cmentarzy.
Raz w roku nowi uczestnicy projektu biorą udział w pokazie multimedialnym „Będzin przez wieki”, podczas którego prezentowana jest przeszłość Będzina uwieczniona na starych fotografiach. Następnie organizują warsztaty na Górze Zamkowej, prowadzone przez pracownika Muzeum Zagłębia w Będzinie Pana Jarosława Krajniewskiego, podczas których uczniowie uczą się odczytywać napisy z macew.




- Zajęcia w synagodze Mizrachi, i nowo odkrytej kolejnej synagodze w tzw. Bramie Zukermana (wiecej TU ).
- Warsztaty multimedialne, kultura zwyczaje i tradycje świąteczne w Judaizmie
- Porządkowanie cmentarza.
- Warsztaty "Pamiętnik Rutki Laskier" (więcej TU )
- Organizacja Konferencji Regionalnej, połączonej z obchodami IV Dni Kultury Żydowskiej w Będzinie.» powrót